Zaćmienie Księżyca to zjawisko, które zawsze wzbudza wiele emocji i możemy je oglądać naprawdę rzadko. Procesy zachodzące na niebie od zawsze fascynują ludzi i zapierają dech w piersiach. Niebo jest jednym z najpiękniejszych widoków, jakie oferuje nam wszechświat, niezależnie od pory dnia. Nic więc dziwnego, że tak bardzo interesujemy się wszelkimi zjawiskami, które można na nim obserwować.
Zaćmienie Księżyca – co to takiego?
Księżyc to naturalny satelita Ziemi, nieposiadający własnego światła. Światło, które widzimy nocną na niebie to odbicie Księżyca od powierzchni światła słonecznego. W zależności od sytuacji, w której satelita zwraca się w kierunku światła, wyróżniamy jego dwie fazy – nów, kiedy jedna jego strona pogrążona jest w mroku, lub pełnię, kiedy widzimy go w pełnej krasie. Pomiędzy obiema fazami mija 29,5 doby, czyli tzw. miesiąc synodyczny.
Zaćmieniem Księżyca nazywamy zjawisko, podczas którego Księżyc wchodzi w cień Ziemi. Dzieje się tak, gdy Ziemia, Słońce i Księżyc ustawiają się w tej samej linii. Zjawisko to można obserwować jedynie przez kilkadziesiąt minut. Warto wspomnieć, że zjawisko to, zachodzi tylko podczas pełni i występuje rzadziej, niż zaćmienie Słońca. W zależności od tego, jak pada cień rzucany na Księżyc przez Ziemię, wyróżniamy 3 fazy zaćmienia:
- Całkowite zaćmienie, gdy cała powierzchnia Księżyca znajduje się w cieniu Ziemi. W tej sytuacji naszym oczom ukazuje się najczęściej czerwony, pomarańczowy lub brunatno-szary owal, któremu kolor nadaje ziemska atmosfera.
- Częściowe zaćmienie, kiedy tylko jedną część Księżyca przysłania cień Ziemi. Efekt wizualny, jest taki sam, jak przy zaćmieniu całkowitym, jednak widoczny tylko po jednej stronie naturalnego satelity.
- Półcieniowe zaćmienie, kiedy Księżyc wchodzi tylko w słaby półcień Ziemi, widoczne jako lekkie pociemnienie brzegowe satelity.
Jak często występuje zaćmienie Księżyca?
Zaćmienie Księżyca występuje rzadko, jak zostało już wcześniej wspomniane. To wyjątkowe zjawisko możemy obserwować zaledwie 3 razy do roku, jednak nie jest to również sprawa przesądzona. Zdarzają się takie lata, kiedy zaćmienie wystąpi tylko raz, a nawet w ogóle. Warto wiedzieć, że nie każde zaćmienie Księżyca będzie widoczne z każdego miejsca na Ziemi, więc zdarzają się i takie sytuacje, w których mimo trwania tego zjawiska, nie jesteśmy w stanie go dostrzec.
Ostatnie widoczne dla oka zaćmienie Księżyca miało miejsce 27 lipca 2018 roku i było to jedno, z najdłużej trwających zaćmień od 100 lat. Tarcza Księżyca była wyjątkowo dobrze widoczna i przybrała czerwony kolor. Efekt był zdumiewający! Na kolejne takie zaćmienie, przyjdzie nam czekać aż do 2123 roku! W 2019 roku wystąpiły 2 zaćmienia – 21 stycznia jedno, a kolejne 16 lipca. Niestety, w 2020 roku, nie przewiduje się żadnego.
Jak przygotować się do zaćmienia Księżyca?
Jeśli pragniemy obserwować to piękne i wyjątkowe zjawisko, warto znaleźć odpowiednie miejsce do obserwacji. Spokojne, ciemne i z dala od miejskich świateł, które nie sprzyjają obserwowaniu nieba. Najlepiej udać się gdzieś za miasto. Ważne, aby sprawdzić pogodę. Może i nie mamy wpływu na zachmurzenie, ale zazwyczaj w prognozie pogody podają, kiedy i o której zachmurzenie jest największe. W momencie, w którym chmur na niebie będzie najmniej, należy wybrać się na obserwowanie zaćmienia. Mamy wtedy pewność, że uda nam się zobaczyć zjawisko w pełnej krasie. Jeśli chodzi o sprzęt, nie jest on potrzeby, bo większość zaćmień widać gołym okiem. Jednak jeśli zależy nam na najlepszym widoku, można wyposażyć się w teleskop czy lunetę.
Fot. Kerry Barbour/Pixabay
