Czym jest mitomania?

Patologiczne kłamstwo zostało pierwszy raz opisane w literaturze medycznej w 1891 r. przez Antona Delbrücka. To zaburzenie psychiczne, w którym chory kompulsywnie kłamie do tego stopnia, że ​​jest w stanie uwierzyć we własne kłamstwa.

Jak mitoman kłamie?

Historie opowiadane przez patologicznych kłamców są niezwykłe lub fantastyczne, ale nigdy nie wykraczają poza sferę wiarygodności. Zazwyczaj prezentują mitomana w pozytywnym świetle, przedstawiając go jako bohatera lub ofiarę. Skłonność do kłamstwa jest chroniczna. Nie jest spowodowana bezpośrednio jakąś konkretną sytuacją lub presją społeczną. To wrodzona cecha osobowości.

Kiedy mówimy o mitomanach, w zasadzie mamy na myśli ludzi, dla których kłamstwa są częścią codziennego życia i zachowania. Najczęściej towarzyszą im:

• lęki i niepokój – mitomani to ludzie, którzy są sfrustrowani własną rzeczywistością, przez co cierpią z powodu różnych niepokojów i lęków, które zachęcają ich do tworzenia własnych kłamstw, wypaczania rzeczywistości i przeinaczania faktów;
• niska samoocena – nieumiejętność zaakceptowania siebie powoduje, że kłamcy rysują profil siebie całkowicie oderwany od rzeczywistości;
• napięcie – ludzie, którzy kłamią kompulsywnie, odczuwają realny stres związanym z mówieniem prawdy. Nieustannie muszą tworzyć sytuacje i konteksty, za których pomocą mogą uciec od faktów i podtrzymać swoją wersję rzeczywistości. Jeśli mitoman jest świadom, że kłamie, to w obliczu groźby zdemaskowania jego mózg zaczyna pracować intensywniej i tworzy kolejne kłamstwa;
• wiara we własne kłamstwa – mitoman ma zdolność przyswajania sobie własnych doświadczeń lub doświadczeń wymyślonych dla innych, dzięki czemu zachowuje naturalny związek ze swoimi kłamstwami, a często nawet postrzega je jako wspomnienia;
• wyolbrzymianie – jest całkiem możliwe, że kłamca tego typu będzie mówił prawdę, ale przerysowaną i hiperbolizowaną.

Przyczyny mitomanii

W psychobiologii pojawiły się badania, które pokazują, że patologiczne kłamstwo to wynik braku równowagi neurologicznej, zwłaszcza w płacie czołowym. Badanie opublikowane w „British Journal of Psychiatry” wykazało, że patologiczni kłamcy mają zwiększoną ilość istoty białej w mózgu. Z kolei „Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neuroscience” odkrył, że osoby z tym zaburzeniem cierpią na dysfunkcję krążenia.

Wielu psychiatrów i psychologów uważa, że ​​mitomani to ludzie o niskiej samoocenie, którzy świadomie lub nieświadomie starają się zdobyć uwagę, popularność, miłość lub ukryć niepowodzenia. Często pojawiają się również opinie, że ​​kompulsywne kłamstwo jest objawem większego zaburzenia osobowości, np. osobowości borderline czy dyssocjalnej.

Różnice między mitomanem a kłamcą

Kłamca zawsze ma powód, by kłamać – chronić siebie lub kogoś, zyskać jakieś korzyści, zranić kogoś itp. Tego typu kłamstwo jest „rozsądne”, czyli logicznie przemyślane, wiarygodne i zaplanowane. Kłamca zawsze jest świadom tego, co robi. Tymczasem mitoman kłamie kompulsywnie, często bez wyraźnej motywacji i przyczyny. Nierzadko też jego kłamstwo jest absurdalne i na granicy wiarygodności, a sam mitoman po prostu w nie wierzy.

Mitomania to poważne zaburzenie, które dotyka nie tylko kłamcę, ale także jego najbliższe otoczenie. Patologiczni kłamcy to ludzie, którym brakuje pewnych wartości moralnych i poczucia wstydu. Stwarza to ogromny problem dla krewnych i przyjaciół, którzy codziennie są okłamywani i przestają ufać mitomanowi. W ten sposób staje się on jednostką samotną i niezdolną do tworzenia trwałych relacji społecznych.

Zdj. główne: Priscilla Du Preez/unsplash.com