Smog to zanieczyszczenie powietrza, które ogranicza widoczność. Wspomniany termin został po raz pierwszy użyty na początku XX wieku, aby opisać mieszaninę dymu i mgły. Dym pochodzi zazwyczaj ze spalania węgla. Smog pojawia się na terenach przemysłowych i nadal można go zobaczyć w wielu miastach. Sprawdź, jak powstaje i czy możesz przyczynić się do jego zmniejszenia?
Smog jest żółtawą lub czarnawą mgłą utworzoną głównie przez mieszaninę zanieczyszczeń w atmosferze. Składa się z drobnych cząsteczek i ozonu znajdujących się w warstwie przyziemnej. Można go również określić jako mieszaninę różnych gazów z pyłem i parą wodną. Określenie odnosi się także do zamglonego powietrza, które utrudnia oddychanie.
Smog jest szkodliwy, o czym świadczą składniki, które go tworzą. Zwiększa ryzyko wielu dolegliwości, od łagodnego bólu po śmiertelne choroby układu oddechowego. Może również wywoływać stan zapalny w tkankach płuc, objawiający się bólem w klatce piersiowej.
Nawet niewielka ekspozycja na smog może prowadzić do silnych ataków astmy. Wysoki poziom zanieczyszczenia powietrza utrudnia produkcję witaminy D3.
Każdy, kto angażuje się w intensywną aktywność na świeżym powietrzu, od biegania po pracę fizyczną, może odczuwać skutki związane ze smogiem. Aktywność fizyczna powoduje, że oddychamy szybciej i głębiej. W związku z tym narażamy płuca na większą ilość ozonu i innych zanieczyszczeń. Do grupy ryzyka możemy zaliczyć:
Smog to widoczna forma zanieczyszczenia powietrza, która często pojawia się jako gęsta mgła. Spójrz na horyzont w ciągu dnia – wysokie stężenie tlenków azotu nadaje powietrzu brązowawy odcień. Obecne stężenie zanieczyszczeń znajdziesz też w raportach publikowanych w gazecie i Internecie. Sprawdź, co na ten temat mówią eksperci.
Obecnie zmagamy się najczęściej ze smogiem fotochemicznym. Powstaje wtedy, gdy światło słoneczne reaguje z tlenkami azotu i co najmniej jednym lotnym związkiem organicznym (LZO) w atmosferze.
Tlenki azotu pochodzą ze spalin samochodowych, elektrowni węglowych i fabryk. Z kolei LZO uwalniane są z benzyny, farb i wielu rozpuszczalników. Kiedy promienie słoneczne mają kontakt ze wspomnianymi chemikaliami, tworzą zanieczyszczenia jak ozon przyziemny lub smog.
Warstwa ozonowa zawieszona wysoko w atmosferze chroni nas przed niebezpiecznym promieniowaniem ultrafioletowym. Z drugiej strony, jeśli zanieczyszczony ozon znajduje się blisko ziemi, szkodzi naszemu zdrowiu. Może uszkadzać tkankę płuc, zagraża więc przede wszystkim osobom z chorobami układu oddechowego. Ozon często wywołuje też pieczenie i swędzenie oczu.
Smog szkodzi ludziom, zwierzętom i roślinom. Sprawia, że niebo jest szare lub brązowe. Występuje w wielu miastach o dużym natężeniu ruchu i wieloma zakładami produkcyjnymi.
Pogoda i warunki geograficzne wpływają na lokalizację i nasilenie smogu. Może pojawić się szybciej w gorący, słoneczny dzień. Kiedy dochodzi do inwersji temperatury (ciepłe powietrze pozostaje blisko ziemi, zamiast się unosić) i słabo wieje, smog zazwyczaj utrzymuje się przez kilka dni.
Smog może powodować lub pogłębiać problemy zdrowotne, takie jak astma, rozedma płuc, przewlekłe zapalenie oskrzeli. Dodatkowo podrażnia oczy i zmniejsza naszą odporność. Ozon zawarty w smogu hamuje również wzrost roślin. Może powodować ogromne szkody w lasach i uprawach.
Każdy z nas może przyczynić się do zmniejszenia smogu. Wystarczy, że zmienisz kilka zachowań. Postaraj się rzadziej jeździć samochodem. Spaceruj, korzystaj z roweru lub środków komunikacji publicznej, gdy tylko to możliwe. Dbaj o auto. Regularna konserwacja, wymiana oleju zgodnie z harmonogramem i pompowanie opon do odpowiedniego poziomu, zmniejszy zużycie paliwa i emisję. Tankuj wcześnie rano lub wieczorem. W ten sposób zapobiegasz nagrzewaniu się spalin i wytwarzaniu ozonu. Unikaj produktów, które uwalniają duże ilości LZO. Urządzenia ogrodnicze zasilane gazem, takie jak kosiarki, zamień na sprzęt elektryczny.
Fot. Photoholgic/Unsplash
