Artykuł sponsorowany
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść artykułu i osobiste poglądy autora.
Zarówno odszkodowanie, jak i zadośćuczynienie to określenia, z którymi każda osoba poszkodowana spotyka się w związku z procesem likwidacji szkody. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że nie są to pojęcia tożsame i nie należy posługiwać się nimi jako synonimami.
Zadośćuczynienie to kompensacja za szkodę niemajątkową, czyli taką powstałą w wyniku niedozwolonych działań, które naruszyły kondycję psychiczną lub fizyczną. Zadośćuczynienie obejmuje straty o charakterze wewnętrznym, czyli wszelkie cierpienia psychiczne (traumę, bezsenność), naruszenie dóbr osobistych, uszczerbki na zdrowiu fizycznym oraz wszystkie wynikające z tego powodu koszty. Ponadto, zadośćuczynienie może być wypłacane z tytułu znacznego pogorszenia sytuacji życiowej po śmierci osoby najbliższej, jak i wypłaty świadczeń rentowych. Regulacje prawne określają szkody niemajątkowe jako „krzywdy”.
W przypadku naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać osobie, której dobra zostały naruszone, odpowiednie zadośćuczynienie.
Sąd może także przyznać zadośćuczynienie w wypadku pozbawienia wolności oraz w wypadku skłonienia za pomocą podstępu, gwałtu lub nadużycia stosunku zależności do poddania się nierządnemu czynowi.
Kodeks Cywilny nie reguluje jakie kryteria należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, ale zazwyczaj sąd bierze pod uwagę wszystkie okoliczności dotyczące konkretnej sprawy. Wysokość zadośćuczynienia najczęściej obliczana jest w oparciu o takie czynniki, jak:
W przypadku zadośćuczynienia za śmierć bliskiej osoby brany jest pod uwagę stopień pokrewieństwa ze zmarłym, a także łącząca ich więź i związane z tym odejściem cierpienie psychiczne.
Zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców, ale tylko pod dwoma warunkami: jeśli zostało ono uznane na piśmie lub jeżeli powództwo zostało wytoczone za życia poszkodowanego.
Odszkodowanie to rodzaj świadczenia, o które może starać się osoba poszkodowana od sprawcy zdarzenia (bądź też od podmiotu ponoszącego za niego odpowiedzialność). Świadczenie to powinno całkowicie pokrywać wyrządzoną szkodę materialną lub utracone korzyści.
Aczkolwiek, odszkodowanie może także przysługiwać za uszkodzenie ciała. Wymagane będą do tego wszystkie rachunki i faktury dokumentujące ponoszone koszty leczenia, rehabilitacji czy koszty dojazdów do placówek medycznych. W sytuacji, gdy poszkodowany utracił całkowicie bądź częściowo zdolność do pracy zarobkowej lub też zmniejszyły się widoki powodzenia w przyszłości, może on zażądać od osoby zobowiązanej do naprawienia szkody odpowiedniej renty.
Odszkodowanie nie może być wyższe od wyrządzonej szkody, gdyż ma ono na celu wyrównanie straty. Wysokość odszkodowania powinna być określona według cen z daty ustalenia świadczenia, chyba że wyjątkowe okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innym momencie.
Najważniejszą różnicą pomiędzy zadośćuczynieniem a odszkodowaniem jest fakt, że pierwsze świadczenie obejmuje szkody niemajątkowe i ma na celu osłabić negatywne przeżycia (cierpienie fizyczne i psychiczne), a odszkodowanie dotyczy naprawienia szkód materialnych (takich jak uszkodzony samochód, zalane mieszkanie, czy ogólne uszkodzenie mienia).
Ustalenie wysokości zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową jest bardziej problematyczne niż ustalenie wysokości odszkodowania.
Co więcej, wypłata zadośćuczynienia nie blokuje możliwości ubiegania się o odszkodowanie.
Kodeks Cywilny określa, że naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego na dwa sposoby:
Kodeks cywilny jasno reguluje, że osoba, która wyrządzi drugiemu szkodę, zobowiązana jest do jej naprawienia.
W wypadku, gdy osoba poszkodowana przyczyniła się do powstania lub zwiększenia szkody, sposób jej naprawienia zostaje pomniejszony w zależności od okoliczności, a szczególnie od stopnia winy obu stron.
Dłużnik zobowiązany jest do przywrócenia stanu poprzedniego poprzez naprawienie straty wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania.
Jednak, jeśli w sytuacji, gdy przywrócenie stanu poprzedniego okazało się niemożliwe bądź pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia finansowego.
Zadośćuczynienie pieniężne wypłacane jest, jeśli w wyniku niedozwolonych działań naruszona zostanie kondycja fizyczna lub psychiczna osoby poszkodowanej. To zadośćuczynienie obowiązuje, jeśli doznana krzywda jest niemajątkowa. Kwota zadośćuczynienia pieniężnego powinna być możliwie najbardziej zbliżona do wysokości straty, poniesionej przez poszkodowanego.
Jeśli w wyniku uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć osoby poszkodowanej, osoba zobowiązana do naprawienia szkody powinna zwrócić koszty leczenia i pogrzebu osobie, która to opłaciła. Ponadto, sąd może również przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Odszkodowanie pieniężne obejmuje zarówno straty, które poszkodowany poniósł, jak i utracone korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkoda majątkowa nie została wyrządzona.
Główną różnicą między tymi dwoma określeniami jest to, że odszkodowanie wiąże się z pojawianiem się szkody w majątku, zaś zadośćuczynienie dotyczy szkody niemajątkowej. Zadośćuczynienie ma na celu łagodzenie krzywdy, natomiast w przypadku odszkodowania celem jest wyrównanie powstałej szkody. W walce o wypłacone świadczenie pomoże adwokat. Prawo cywilne reguluje kwestie majątkowe, a doświadczony adwokat podpowie, w jaki sposób wykorzystać te przepisy, aby uzyskać zadośćuczynienie czy odszkodowanie.
Zdjęcie główne: dekddui1405/elements.envato.com
