Oprócz wybuchu bomby atomowej, z promieniotwórczością związane są również inne zdarzenia. Mogą to być m.in.: awarie elektrowni atomowej, atak terrorystyczny, radioaktywna chmura czy wypadki w miejscach, gdzie składowane lub transportowane są materiały radioaktywne. To bardzo niebezpieczne substancje, które trwale uszkadzają komórki ciała. Dlatego warto dowiedzieć się, jak zabezpieczyć się przed promieniowaniem, aby zminimalizować jego oddziaływanie.
Aby zabezpieczyć się odpowiednio przed skutkami promieniowania, warto pamiętać o trzech podstawowych czynnikach takich jak: odległość, osłona i czas. Jeśli chodzi o odległość, należy pamiętać, że im większy dystans dzieli nas od źródła promieniowania, tym mniejszą dawką promieniowania się otrzyma. Osłona działa na podobnej zasadzie, co odległość. Otóż im grubszy, gęstszy i cięższy materiał znajdzie się pomiędzy Tobą a źródłem promieniowania, tym mniejsze jego skutki odczujesz.
Czas jest ostatnim czynnikiem. Warto mieć na uwadze, że wraz z upływem czasu, natężenie promieniowania szybko maleje. Dlatego im dłużej będzie się przebywać poza zasięgiem promieniowania, tym większa szansa na ograniczenie jego wchłonięcia przez organizm.
Na różnego rodzaju nietypowe i wyjątkowe sytuacje, jak właśnie zagrożenie radiacyjne, warto przygotować się odpowiednio wcześnie. Co to oznacza?
Na wypadek nieoczekiwanych zdarzeń powinno się mieć przygotowane najpotrzebniejsze i najbardziej praktyczne rzeczy takie jak: latarka z zapasowymi bateriami, apteczka, przenośne radio z bateriami na zapas, zapas wody i żywności, która nie wymaga przetwarzania, worki do przechowywania żywności, wytrzymałe obuwie, otwieracz do konserw.
Do tego zestawu warto dołączyć również takie elementy jak generator prądu, turystyczna kuchenka gazowa, artykuły higieniczne, zapas odzieży. Taki pakiet umożliwi przeżycie przez dłuższy czas odcięcia się od świata.
W obliczu wybuchu ładunku jądrowego lub innego radioaktywnego zdarzenia, należy od razu szukać schronienia. Dlatego niezbędne jest wcześniejsze opracowanie planu ucieczki. Najlepiej mieć przygotowane miejsce schronienia blisko domu. Wycieczki samochodem nie są dobrym pomysłem, ponieważ auto nijak chroni przed promieniowaniem, a do tego w czasie paniki na ulicach zapanuje chaos i ogromne korki. Czynniki te zmniejszą szanse na przeżycie.
Należy pamiętać o tym, że wybuch bomby atomowej z pewnością uszkodzi działanie elektroniki, a także stacji BTS bądź ich zasilania. W takiej sytuacji telefony komórkowe mogą być bezużyteczne. Jak więc komunikować się z bliskimi? Pozostaje tylko skorzystanie z radiotelefonu, który należy dodatkowo zabezpieczyć przed impulsami EMP. Można to zrobić za pomocą folii aluminiowej lub specjalnej folii, która zawiera siatkę Faradaya.
Co więcej, jeśli w czasie wystąpienia zagrożenia, nasi bliscy, np. dzieci są w szkole lub w innym miejscu, nie powinniśmy się przemieszczać w celu ich poszukiwania. Realny czas na ucieczkę to ok. 10 minut, dlatego każda minuta jest na wagę złota. Warto również poprosić krewnych bądź znajomych, którzy mieszkają w innych miejscowościach, aby służyli jako miejsce kontaktu dla Twojej rodziny. W ten sposób można stworzyć skuteczny szkielet systemu komunikacji awaryjnej. Dodatkowo upewnij się, że Twoi bliscy znają nazwisko, adres i nr telefonu wybranej osoby.
Osoby, które samodzielnie prowadzą gospodarstwo rolne, powinny zabezpieczyć paszę dla zwierząt hodowlanych, owijając ją folią plastikową. Co więcej, warto również pozamykać szczelnie wszystkie pomieszczenia gospodarcze, zabezpieczyć krany z wodą, a także studnię – najszczelniej jak to tylko możliwe.
W czasie zagrożenia radiacyjnego, należy przede wszystkim zachować spokój i myśleć trzeźwo. Panika i chaos popycha nas do nieracjonalnych zachowań, które zmniejszają szansę na uniknięcie sutków promieniowania. Dlatego tak ważne jest wcześniejsze odpowiednie przygotowanie się. Należy słuchać radia i komunikatów, z których dowiemy się, jak duża jest skala zagrożenia dla naszego obszaru, a także szybkość rozprzestrzeniania się promieniowania. Powinno się wówczas przestrzegać zaleceń specjalistów i podążać za ich wskazówkami.
Pamiętaj o tym, że kiedy powracasz do miejsca schronienia z zewnątrz, powinieneś wziąć prysznic (jeśli to możliwe), zmienić odzież i obuwie. Przedmioty te należy schować do plastikowej torby i szczelnie je zamknąć. Na rzeczach tych najprawdopodobniej znajduje się odpad promieniotwórczy, który należy bardzo dobrze zabezpieczyć. Wypłucz ponadto dokładnie nos i usta. Jeśli zalecona zostanie ewakuacja, pamiętaj o swoich sąsiadach, być może potrzebują pomocy. Podczas realnego zagrożenia nie można również oczekiwać szybkiego nadejścia służb. Będą oni zajęci o wiele poważniejszymi przypadkami, dlatego powinno się liczyć przede wszystkim na siebie.
Jeśli z jakiegoś powodu nie możesz się ewakuować, pozostań w domu. Zabezpiecz wszystkie okna, drzwi, a także wyłącz klimatyzację. Zatkaj ogrzewanie nawiewowe, wentylację oraz inne otwory, przez które mogłoby się przedostać promieniowanie. Ponadto miej cały czas przy sobie radio zasilane bateryjnie. Najlepiej w takim przypadku udać się do piwnicy lub innych pomieszczeń ulokowanych poniżej gruntu.
Co więcej, jeśli w chwili wybuchu znajdujesz się poza schronem lub poza domem, schowaj się w jakimkolwiek budynku – liczy się każda minuta. Ile powinno się pozostać w schronie? Nasłuchuj uważnie komunikatów służb, kiedy tylko będzie możliwość opuszczenia schronienia, od razu zostanie wydany komunikat. W sytuacji, kiedy będziesz musiał wcześniej wyjść na zewnątrz, zakryj dokładnie usta oraz nos mokrym ręcznikiem.
Posiadacze gospodarstw powinni ukryć zwierzęta i nakarmić je magazynowaną w zamknięciu paszą. Ponadto, jeśli telefony będą działać, nie powinno się z nich korzystać, aby nie blokować linii telefonicznej, która będzie niezbędna dla przeprowadzania akcji ratowniczych. Pamiętaj, aby żywność przechowywać w szczelnych pojemnikach w lodówce, natomiast jedzenie niezabezpieczone należy przed spożyciem dokładnie opłukać. Nie powinno się również jeść pożywienia pochodzącego z niepewnego źródła. Zagrożenie może trwać nawet kilka dni. W tym czasie powinno się wciąż nasłuchiwać komunikatów i przestrzegać zaleceń służb.
Gdy tylko służby odwołają zagrożenie, niezwłocznie, wraz z bliskimi należy poddać się zabiegom sanitarnym. Jeśli posiadasz ogródek, unikaj spożywania warzyw i owoców z niego. Odmów sobie również picia mleka kóz i krów, dopóki nie zostaną odpowiednio przebadane. Większość miast i mniejszych miejscowości ma przygotowane specjalne działania interwencyjne. Ich celem jest zapobieganie i zmniejszenie narażenia ludzi na promieniowanie. W wielu miejscach zostanie uruchomiona tzw. akcja jodowa. Obejmuje ona podawania preparatów ze stabilnym jodem, które mają za zadanie uchronić tarczycę, aby przyjęła jak najmniej radioaktywnego izotopu.
Zdj. główne: Oscar Ävalos/unsplash.com