pexels.com
Artykuł sponsorowany
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść artykułu i osobiste poglądy autora.
Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami co do zasady powstaje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, który trwa aż do ustania małżeństwa. Z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego między byłymi małżonkami – a więc z chwilą ustania małżeństwa – automatycznie powstaje ustrój rozdzielności majątkowej. Oznacza to, że od tego momentu każdy z nich samodzielnie zarządza swoim majątkiem i ponosi odpowiedzialność za własne zobowiązania. Małżonkowie mogą jednak umownie modyfikować małżeński ustrój majątkowy.
Aby zrozumieć różnicę między tymi pojęciami, warto najpierw zaznaczyć, że termin „intercyza” to określenie potoczne – nie występuje ono wprost w przepisach prawa. W praktyce intercyzą nazywa się umowę majątkową zawieraną między małżonkami, która reguluje kwestie ich majątku wspólnego. Jednym z najczęstszych rodzajów takiej umowy jest właśnie ustanowienie rozdzielności majątkowej. Można więc powiedzieć, że intercyza to potoczna nazwa umowy majątkowej, w ramach której strony mogą – ale nie muszą – wprowadzić ustrój rozdzielności majątkowej. Umowa majątkowa małżeńska może bowiem przewidywać także ale inne warianty ustrojów majątkowych, jak na przykład rozszerzenie lub ograniczenie wspólności majątkowej.
Wprowadzenie rozdzielności majątkowej w swojej istocie wiąże się z wyłączeniem ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Oznacza to, że majątek nabywany przez każdego z małżonków po zawarciu takiej umowy nie wchodzi automatycznie do majątku wspólnego. Rozdzielność majątkowa ma także duże znaczenie w sytuacji gdy jeden z małżonków posiada zobowiązania pieniężne – w takim przypadku majątek drugiego z małżonków jest wyłączony od ewentualnej egzekucji.
Tym samym, umowa rozdzielności majątkowej okazuje się szczególnie korzystna w sytuacjach, gdy jedno z małżonków prowadzi działalność gospodarczą związaną z ryzykiem finansowym lub dysponuje znacznym majątkiem, który chce zachować jako odrębną własność.
Intercyza, czyli umowa regulująca stosunki majątkowe między małżonkami, może mieć kluczowe znaczenie w razie rozwodu, szczególnie w kontekście podziału majątku. Jej główną zaletą jest wprowadzenie przejrzystości – dzięki niej wiadomo dokładnie, do kogo należy poszczególny majątek. Dzięki temu rozwód nie wiąże się z koniecznością szczegółowego i często trudnego podziału wspólnego dorobku. Intercyza może zostać zawarta zarówno przed ślubem, jak i w trakcie trwania małżeństwa, co pozwala elastycznie dopasować jej zapisy do aktualnej sytuacji życiowej i finansowej partnerów. W rezultacie staje się nie tylko formą zabezpieczenia na przyszłość, ale także narzędziem, które może zapobiec konfliktom i uprościć rozstanie.
Jeżeli małżonkowie zawarli intercyzę już przed ślubem, to w przypadku rozwodu nie dochodzi do podziału majątku wspólnego – ponieważ taki majątek po prostu nie powstał. Natomiast gdy rozdzielność majątkowa została ustanowiona w trakcie trwania małżeństwa, ewentualny podział majątku również powinien przebiegać sprawniej. Obejmuje on bowiem jedynie te składniki, które zostały nabyte przed podpisaniem umowy majątkowej, a nie po jej zawarciu.
Choć intercyza, czyli małżeńska umowa majątkowa, odgrywa ważną rolę w regulowaniu kwestii finansowych i zarządzania majątkiem w związku, jej znaczenie nie rozciąga się na wszystkie aspekty związane z rozwodem. Intercyza służy przede wszystkim do ukształtowania relacji majątkowych między małżonkami. Jej celem jest oddzielenie majątków małżonków oraz zapewnienie przejrzystości w zakresie praw i obowiązków finansowych każdej ze stron.
W przypadku rozwodu z orzeczeniem o winie, sąd koncentruje się bowiem na ustaleniu przyczyn trwałego i zupełnego rozkładu pożycia. Analizowane są wtedy konkretne zachowania małżonków, takie jak zdrada, przemoc, uzależnienia, rażące zaniedbywanie obowiązków rodzinnych czy brak lojalności – i na podstawie zebranych dowodów sąd może przypisać winę jednej ze stron lub obojgu małżonkom. Innymi słowy, posiadanie intercyzy nie wyklucza możliwości dochodzenia winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego.
Intercyza może zostać zawarta zarówno przed ślubem jak i w trakcie trwania małżeństwa. Jeśli jednak została podpisana przed zawarciem małżeństwa, a do ślubu ostatecznie nie doszło – z jakiejkolwiek przyczyny – umowa ta staje się automatycznie nieważna.
Intercyza może być również uznana za nieważną z innych względów, na przykład gdy przy jej zawieraniu wystąpiły tzw. wady oświadczenia woli. Do takich sytuacji dochodzi, gdy jedna ze stron działała pod wpływem błędu, została zmuszona do podpisania umowy groźbą, była ofiarą podstępu albo zawarła umowę jedynie dla pozoru – bez zamiaru wywołania skutków prawnych. W takich przypadkach intercyza może zostać zakwestionowana i uznana za nieważną.
Intercyza małżeńska, która wprowadza rozdzielność majątkową, znacząco ułatwia proces rozstania małżonków. Dzięki niej, małżonkowie nie muszą dzielić majątku wspólnego, ponieważ taki majątek nie istnieje – każda strona zachowuje pełną kontrolę nad swoim dorobkiem. Zawarcie intercyzy niewątpliwie pomaga uniknąć wielu konfliktów związanych z podziałem majątku. W konsekwencji w trakcie rozwodu nie dochodzi do sporów finansowych, co zwiększa szanse na spokojne i bezkonfliktowe rozstanie. Rozdzielność majątkowa pozwala także uchronić majątek osobisty małżonka przed ewentualnymi długami drugiego. Z kolei w przypadku gdy zachodzi duża dysproporcja między zarobkami małżonków, a jeden z nich poświęca się rodzinie i wychowaniu dzieci, jednocześnie dając drugiemu szansę na rozwój zawodowy, rozdzielność majątkowa może okazać się bezpiecznym rozwiązaniem tylko dla jednej ze stron. W takim wypadku – mając na względzie interes małżonka poświęcającego się rodzinie – warto rozważyć wprowadzenie ustroju rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków.
