Niektórym gatunkom czas na planecie Ziemia powoli się kończy. Ludzie są największym zagrożeniem dla przetrwania tych gatunków – kłusownictwo, niszczenie siedlisk, wywoływanie zmian klimatu… Poznaj niektóre z pięknych stworzeń, które najbardziej potrzebują naszej pomocy, ochrony i konserwacji.
Goryle to fascynujące stworzenia, które mają 98,3% wspólnego DNA z ludźmi! Są w stanie odczuwać emocje tak jak my, a nawet czasami zachowywać się tak jak my – czy wiesz, że potrafią się śmiać? Istnieją dwa gatunki, goryl wschodni i goryl zachodni, i oba mają dwa podgatunki. Trzy z czterech są krytycznie zagrożone i znajdują się na Czerwonej Liście Zagrożonych Gatunków IUCN. Jedynym, którym nie jest, jest goryl górski, podgatunek goryla wschodniego, który jest uważany “tylko” za zagrożony. W chwili pisania tego tekstu na wolności pozostało około 150-180 dorosłych goryli górskich. Spadek populacji wynika głównie z kłusownictwa, utraty siedlisk, chorób i konfliktów międzyludzkich. Warto też podkreślić, że samice tego gatunku rodzą tylko co 4-6 lat. To oznacza, że jedna samica będzie się rozmnażać trzy lub cztery razy w ciągu swojego życia.
Nosorożce jawajskie, niegdyś najbardziej rozpowszechnione nosorożce azjatyckie, są obecnie uznawane za krytycznie zagrożone. Na wolności tylko jedna populacja. To jeden z najrzadszych dużych ssaków na świecie.
W naturze żyje od 58 do 68 osobników. Wielu myśliwych poluje na nosorożce ze względu na ich rogi. Do spadku liczebności przyczyniła się także utrata siedlisk, zwłaszcza w wyniku wojny w Wietnamie. Jedyną populację nosorożców jawajskich można znaleźć w Parku Narodowym Ujung Kulon na południowo-zachodnim krańcu Jawy w Indonezji. Druga populacja, znajdująca się w Wietnamie, została wybita w 2010 roku.
Na naszej liście gatunków zagrożonych znajdują się też żółwie morskie. Dwa gatunki żółwi morskich są krytycznie zagrożone. Wpisano je na Czerwoną Listę Zagrożonych Gatunków IUCN: żółwie szylkretowe i żółwie zatokowe. Żółwie skórzaste również otoczone są opieką, mimo to populacja wciąż spada, a kilka subpopulacji jest zagrożonych wyginięciem. Polowanie jest jednym z największych zagrożeń dla żółwi morskich, a kłusownicy walczą o ich jaja, muszle, mięso i skórę. Niepokój budzi też utrata siedlisk, połowy i zanieczyszczenie mórz, a także zmiana klimatu. Temperatura piasku determinuje płeć piskląt – jaja rozwijają się jako samice w cieplejszych temperaturach. Oznacza to, że nawet niewielkie zmiany temperatury mogą wypaczyć stosunek płci w populacji. Ponadto plaże lęgowe mogą zniknąć pod wodą wraz ze wzrostem poziomu morza.
To najrzadszy, krytycznie zagrożony zagrożony ssak morski na świecie. Niestety, przyszłość tego małego morświna wygląda ponuro, ponieważ na wolności pozostało zaledwie 10 osobników. Występują wyłącznie w północnej części Zatoki Kalifornijskiej w Meksyku i są dość łatwe do zauważenia ze względu na płytką wodę, którą zamieszkują – laguny zwykle nie głębsze niż 30 m. Szybko jednak zaatakują, jeśli przepłynie łódź.
W ciągu ostatnich kilku lat populacja zmalała w zastraszającym tempie. Sieci rybackie, chlorowane pestycydy, nawadnianie i chów wsobny to tylko niektóre z zagrożeń, które sprawiają, że gatunek balansuje na krawędzi wyginięcia.
To jeden z najrzadszych dużych ssaków na Ziemi. Po raz pierwszy odkryto go w 1992 roku w górach Annamite w Wietnamie, co było tak ekscytującym wydarzeniem, że zostało okrzyknięte jednym z najbardziej spektakularnych odkryć zoologicznych XX wieku. Saola wietnamska jest nieuchwytna i tak rzadko widywana, że można ją porównać z jednorożcem. Liczebność populacji jest trudna do określenia z jakąkolwiek dokładnością.
Na początku XX wieku na świecie żyło 100 000 tygrysów. Obecnie szacuje się, że liczba ta spadła do około 3900 na wolności.
Tygrysy potrzebują dużych obszarów siedlisk, ale życie w niektórych z najgęściej zaludnionych miejsc na Ziemi spowodowało, że popadły w poważny konflikt z ludźmi. Zniszczenie i fragmentacja siedlisk wywarły największy wpływ na gatunki tygrysów, a kłusownictwo jest dla nich jednym z największych zagrożeń. Tygrysy na wolności najczęściej zobaczysz w Indiach, ale możesz je spotkać w Bangladeszu, Chinach, Sumatrze, Syberii i Nepalu.
Fot. Rudraksha Chodankar/Wikimedia Commons/CC BY-SA 4.0
