Każdy człowiek posiada zęby (lub posiadał je kiedyś). Dobrze wiemy o tym, że o uzębienie należy odpowiednio dbać, aby cieszyć się zdrowym i śnieżnobiałym uśmiechem.
Doskonale zdają sobie z tego sprawę szczególnie osoby dotknięte dentofobią, które odczuwają przytłaczający strach przed wizytą u stomatologa. Czy wiesz wszystko o zębach? To części jamy ustnej, które bywają zaskakujące. Sprawdź, ciekawostki o uzębieniu, które mogą Cię nieźle zaskoczyć!
Czy wiesz, że szkliwo jest najtwardszą tkanką w ludzkim organizmie? Szkliwo składa się w niemal 98% z nieorganicznych składników mineralnych, tzw. hydroksyapatytów. Według skali Mohsa, szkliwo przyjmuje wartość 5 na 9 możliwych. Co ciekawe, taką samą wartość przyjmuje granit.
Słysząc tę informację, wiele osób może pomyśleć, że szkliwo jest więc nie do pokonania. Nie jest to jednak prawda. Nieodpowiednie nawyki mogą uszkodzić nawet tak twardą powierzchnię. Erozję szkliwa powoduje bruksizm (zgrzytanie zębami), niewłaściwa dieta – picie dużej ilości słodkich napojów gazowanych oraz nadmierne spożywanie cytrusów. Uszkodzenie szkliwa może być także wywołane przez zbyt mocne szczotkowanie. Choć szkliwo zębów jest bardzo trwałe i twarde, warto regularnie odwiedzać stomatologa.
Nie na świecie dwóch osób, które mają taki sam odcisk linii papilarnych. Dotyczy to nawet bliźniaków jednojajowych. Równie unikatowy jest odcisk zębów. Każdy człowiek ma inny kształt, wielkość i wielkość zębów, a także ułożenie ich w łuku zębowym. Co ciekawe, odcisk zębów służy czasami do weryfikacji osób uwikłanych w poważne sprawy kryminalne. Dzięki śladom zębów udało się schwytać Teda Bundy’ego – jednego z najbardziej znanych i okrutnych morderców, który został skazany na karę śmierci.
O tym, że „ósemki” nazywane są zębami mądrości, wie każdy. Czym są natomiast i czy w ogóle istnieją zęby głupoty? Otóż w pradawnych czasach ludzkie szczęki były o wiele szersze. Mogły więc one pomieścić nie tylko „ósemki”, lecz także „dziewiątki”, czyli tzw. zęby głupoty, a nawet „dziesiątki”. Ewolucja sprawiła jednak, że nasze twarze znacznie się zmniejszyły, czego konsekwencją była utrata czwartych i piątych zębów trzonowych.
Co ciekawe, zdarzają się osoby, u których wciąż pojawiają się tzw. zęby głupoty, czyli „dziewiątki”. Choć wyglądają tam samo jak „ósemki”, zazwyczaj są nieprawidłowo ulokowane w kości. Najczęściej wykrywa się je przypadkowo na zdjęciach rentgenowskich lub w sytuacjach, kiedy pojawia się silny ból w okolicy żuchwy. Występuje wówczas obrzęk policzka, wysoka gorączka, a także pojawia się szczękościsk czy następuje powiększenie węzłów chłonnych.
Zwykle pierwsze zęby mleczne pojawiają się u niemowląt w 6 lub 7 miesiącu życia, choć okres ząbkowania rozpoczyna się już 2-3 miesiące wcześniej. Czy jednak istnieje możliwość, aby już noworodki miały zęby?
Otóż tak! Co 2–3 tysiące urodzeń, zdarzają się noworodki, w których jamie ustnej znajdują się maksymalnie dwa zęby mleczne. Zwykle mają one jednak mniejsze korzenie, a do tego są rozchwiane. Bardzo często usuwa się takie zęby, ponieważ są one niekomfortowe nie tylko dla samego dziecka, lecz także matki, która karmi piersią. Warto wiedzieć, że zbyt wczesne pojawienie się zębów najczęściej wiąże się z chorobami genetycznymi, takimi jak: zespół Pierre’a Robina, zespół Hallermanna-Streiffa czy zespół Ellisa-van Crevelda.
Zwykle po utracie zębów mlecznych w dzieciństwie, na ich miejscu pojawiało się nowe – stałe uzębienie. Jednak nie w każdym przypadku tak jest. U części osób nie występuje zawiązka zęba stałego. Wówczas nie dochodzi do wypadnięcia mleczaka. W efekcie dorosły wciąż ma zęba mlecznego, który automatycznie awansował i zyskał miano zęba stałego. Choć taka „anomalia” zdarza się dość często, wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że w jego garniturze zębów znajduje się mleczak.
Zdj. główne: Enis Yavuz/unsplash.com
